تحلیل مردم شناختی اماکن و نمادهای مقدس استان ایلام (مطالعه موردی شهرستان آبدانان)

در هر جامعه ای دین نقش اساسی در رفتارهای اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی دارد که معمولا باورداشت ها و عقاید مذهبی را در بر می گیرد. تمام این باورداشت ها به حفظ ثبات اجتماعی و تحکیم جامعه گرایش دارد.اماکن مقدس به عنوان پایگاه دین و دینمداری جلوه گاه باورداشت های مذهبی هستند . شناخت دین و نقش دین در ابعاد مختلف زندگی روز مره ی مردم ، همواره مورد توجه انسان شناسان و مردم شناسان بوده است . از تعاریف و تحلیل انسان شناسان چنین استنباط می شود که انسان شناسان به دنبال شناخت رابطه دین با فراگردهای اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی جامعه هستند. اماکن مقدس که بقاع امام زاده ها و نیز مناظر طبیعی از قبیل چشمه ها، چاه ها، درختان و .. را در بر می گیرد محور این مطالعه و پژوهش را شکل می دهد. اماکن مقدس در نزد اهالی تمام مناطق از اهمیت خاصی برخوردارند. در بیشتر مواقع که مردم دچار مشکلات و گرفتاری های روزمره زندگی شان می شوند به زیارتگاه ها و اماکن مقدس مورد نظرشان می روند و نذر و نیاز می کنند ، حاجت می طلبند ، دخیل می بندند ، امام زاده یا صاحب آن مکان را شفیع یا واسطه بی خود و معبودشان قرار می دهند تا زندگی شان سر و سامان بگیرد. در بیشتر نقاط شهری و روستایی شهرستان آبدانان امامزاده ها و مناظر طبیعی واقع شده اندکه به لحاظ اجتماعی ، فرهنگی و نیز اقتصادی ساکنان آن راتحت تأثیر قرار داده اند. با وجود این تاکنون تحلیل و پژوهشی در زمینه تحلیل مردم شناسی اماکن و نمادهای مقدس در شهرستان آبدانان صورت نگرفته است.زیارتگاه ها که محیط و فضای معنوی و روحانی آن ها نقش زیادی درتسکین و آرامش روحی و روانی انسان دارد و به عنوان پایگاه اجتماعی در جامعه نقش ایفا می کند. این پژوهش و تحلیل و گفتگو با خادمان ، مطلعان دینی و با استفاده از تکنیک های مصاحبه ، مشاهده و مشاهده مشارکتی گردآوری شده است وشیوه های حاجت خواهی متوسل شدن، دخیل بستن و .. نیز بررسی شده اند. مطالعه اسنادی و کتابخانه ای شیوه دیگری است که برای دستیابی تاریخ، اطلاعات و نسب امامزاده ، سال ورودشان به ایران ذکر شده است. به هر روی هرآنچه که در اماکن مقدس اتفاق می افتد مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است. واژگان کلیدی اماکن مقدس، آبدانان ، دخیل ، نسب امامزاده ها، کارکردهای اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی.